Rak u dzieci jest diagnozowany zbyt późno. Sprawdź, jakich objawów nie bagatelizować

Co roku w Polsce rozpoznaje się ok. 1200 nowych przypadków nowotworów dziecięcych. Rozwijają się znacznie szybciej niż u dorosłych i bywają mylone z innymi przypadłościami. Sprawdź, jakich objawów nie należy bagatelizować.

59 procent dorosłych Polaków deklaruje, że nie posiada wystarczającej wiedzy na temat nowotworów dziecięcych, a 20 proc. potrafi wymienić żadnego objawu raka u dzieci - wynika z badań przeprowadzonych przez ABR SESTA i SYNO Poland, na zlecenie Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Klinika co roku prowadzi kampanię społeczną (P)okaż Serce, która ma zwiększać świadomość na ten temat.

Komórki chorobowe u dzieci namnażają się szybciej

Nowotwory dziecięce są mało rozpoznanym przez społeczeństwo tematem. Ich diagnozowanie jest trudne, bo objawy bywają niezbyt charakterystyczne, a spektrum bardzo szerokie. Początkowo łatwo pomylić chorobę z typowymi dolegliwościami wieku dziecięcego. Mimo że populacja dzieci w Polsce maleje, coroczna liczba około 1.200 nowych przypadków nowotworów dziecięcych pozostaje stała. Najczęściej diagnozuje się białaczkę, guzy mózgu, chłoniaki i mięsaki.

- W zależności od rodzaju nowotworu, tempo jego rozwoju może się różnić, jednak zazwyczaj u dzieci komórki chorobowe namnażają się znacznie szybciej niż u osób dorosłych. W związku z tym, w momencie diagnozy często okazuje się, że choroba jest już w zaawansowanym stadium - wyjaśnia prof. Anna Raciborska, kierowniczka Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie.

Lekarka przyznaje, że w społeczeństwie nie ma przyzwolenia na poważne, czasem śmiertelne choroby dzieci, dlatego podejrzenia bywają wypierane.

- Jednak dzieci chorują, a my - zamiast temu zaprzeczać - powinniśmy wyposażyć się w wiedzę, która umożliwia wczesną diagnozę, a co za tym idzie - możliwość całkowitego wyleczenia, sprawiając, że nowotwór i jego leczenie są często etapem przejściowym, a nie końcem - dodaje prof. Anna Raciborska.

Tymczasem z badań przeprowadzonych na zlecenie Kliniki, w ramach kampanii (P)okaż Serce wynika, że 20 proc. dorosłych nie potrafi wymienić żadnego objawu nowotworu dziecięcego, a 13 proc. przyznaje się do całkowitego braku wiedzy w tym temacie.

Jakie objawy warto skonsultować z lekarzem?

Objawy raka u dzieci są różnorodne i zależą głównie od rodzaju, umiejscowienia, stopnia zaawansowania i tempa wzrostu nowotworu. Pierwsze symptomy często nie budzą podejrzeń i bywają mylone z różnymi dziecięcymi dolegliwościami. Jest jednak przynajmniej jeden wspólny dla wszystkich nowotworów objaw - ból kończyn, który zawsze warto sprawdzić u pediatry.

- Są objawy, które warto skonsultować z lekarzem, szczególnie jeśli utrzymują się dłuższy czas. Należą do nich m.in. nieuzasadniona utrata wagi, długotrwała gorączka bez wyraźnej przyczyny czy ból, który nie ustępuje po odpoczynku, nasila się w nocy i powoduje trudności w wykonywaniu codziennych czynności - wskazuje prof. Anna Raciborska.

Ponadto alarmujące powinny być też różnego rodzaju obrzęki (szczególnie w okolicach brzucha lub kończyn), problemy z oddawaniem moczu lub stolca, nietypowe zmiany skórne, nieustępujące objawy urazu, nieustępujące objawy infekcji, np. wyciek z ucha lub uporczywy kaszel.

Jeśli zaordynowana terapia nie przynosi rezultatów, należy przeprowadzić dodatkowe badania i zweryfikować pierwotnie postawioną diagnozę - uczula lekarka. - Zawsze lepiej przeprowadzić o jedno badanie za dużo niż za mało. Wczesne wykrycie choroby i prawidłowe jej leczenie dają dzieciom większą szansę, na szybki powrót do zdrowia.

Kluczem do rozpoczęcia leczenia jest dokładny wywiad lekarski. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości czy podejrzeń, pediatra powinien zlecić pogłębione badania i skierować pacjenta do specjalisty. Właściwa i szybka diagnoza ma decydujący wpływ na dopasowanie leczenia. A to u dzieci często bywa intensywniejsze niż u dorosłych, ponieważ młode organizmy lepiej funkcjonują i nie mają dodatkowych obciążeń. Najczęściej stosuje się u nich chemioterapię, radioterapię, leczenie operacyjne, przeszczep szpiku. Leczenie średnio trwa od jednego do dwóch lat. Terapia jest ogromnym wyzwaniem fizycznym i psychicznym dla dzieci. To także obciążenie całej rodziny.

Dlatego Klinika Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka, w ramach kampanii (P)okaż Serce, wspiera młodych pacjentów i ich rodziny oraz edukuje społeczeństwo. Na stronie akcji można znaleźć liczne materiały informacyjne oraz spot pokazujący doświadczenia dzieci z nowotworami.